Colmschate-Zuid

Oxe

Eigendom van de Hertog van Gelre

Het buurtschap Oxe is gelegen aan de zuidkant van de autosnelweg A1 en wordt al voor het einde van de middeleeuwen (dus voor 1500) in archieven genoemd. In eerste instantie vormde het hof samen met nabij gelegen boerderij Schoneveld een onderdeel van het landgoed van Huis Dorth. De Oxerhof was feitelijk eigendom van de Hertog van Gelre.

Zelfstandige Marke in het Schoutambt Colmschate

Later behoorde het buurtschap Oxe tot de marke Dorth, Zuidloo en Oxe. Toen de buurtschappen Dorth en Zuidloo een zelfstandige marke werden, kwam de buurtschap Oxe bestuurlijk onder het schoutambt Colmschate. In 1650 (na het einde van de Tachtigjarige oorlog en nadat de vrede van Munster was gesloten) werd deze buurtschap een zelfstandige marke in het schoutambt Colmschate. Tegen het einde van de zeventiende eeuw lijkt de hof een zelfstandige buitenplaats te worden met enkele onderhorige boerderijen.

Klik op de foto voor een vergroting!

Gemeente Diepenveen

De noordgrens werd gevormd door de Schipbeek, de zuidgrens door de Dortherbeek. Gezien deze ligging tussen beide beken moeten gedeelten van de landerijen regelmatig wateroverlast hebben gehad. Diverse veldnamen bevestigen de natte ligging (het Slag, de Maten en de Ruineweide) In 1807 ging het gebied ten zuiden van de schipbeek, waarin Oxe was gelegen, naar Gelderland. Dit gebied werd in 1814, bij herstel van de oude provinciegrenzen, weer bij de gemeente Diepenveen gevoegd.

Landgoed Oxerhof

De landschappelijke schoonheid van Oxe wordt vooral gevormd door het landgoed De Oxerhof. De geschiedenis van dit landgoed gaat terug tot de twaalfde eeuw. Omstreeks 1862 liet de familie Van Doorninck op het landgoed Huis Oxerhof bouwen en een landschapspark aanleggen in Engelse stijl.

Klik op de foto voor een vergroting!

Regionale IJzerhandel

Aan het eind van de negentiende eeuw worden grote hoeveelheden oer (een soort ijzererts) op de gronden van de Oxerhof gedolven. De eigenaar kreeg hiervoor toen der tijd een vergoeding. Voordat cokes (ontgaste kolen) werden uitgevonden in 1709 werd houtskool gebruikt. In de omgeving van Colmschate waren ook veel houtskoolbranders en waarschijnlijk is de naam Colmschate ook hieruit ontstaan door een samenstelling van "cole" (kool of houtskool) "man" en "kot" of "kate" wat huis betekent. Ten tijde van de Romeinse overheersing heeft Heeten zich tot een groot centrum in de regionale ijzerhandelsnetwerk kunnen ontwikkelen.

Herdenkingsmonument Oxerhof

Klik op de foto voor een vergroting!

Op 6 mei 1991 werd op het landgoed De Oxerhof een monument onthuld ter nagedachtenis aan de tien verzetsmensen die hier, enkele uren voor de bevrijding, werden vermoord door de bezetter.

Tekst monument: MOGEN ZIJ EEN LEVEND TEKEN BLIJVEN. Het Herdenkingsmonument Oxerhof is gemaakt door Frans van der Ven.

Huidig Gebruik

Tegenwoording spreekt men van Studiecentrum de Oxerhof en is er een School voor Praktische Filosofie en Spiritualiteit gevestigd en worden regelmatig studiedagen, weekeinden en -weken gehouden. voor cursisten en geïnteresseerden. Het programma omvat o.a. studie, bijeenkomsten en fysiek werk.

Toegangkelijkheid

Het buurtschap Oxe is een agrarische buurtschap en kan het best op de fiets verkend worden.

Het buurtschap De Bannink en Oxe samen is 805 hectare groot en telt 240 inwoners in 81 woningen. (bron: statistisch jaarboek 2007 van de gemeente Deventer)